ویروس ایدز یا نقص ایمنی انسانی (اچ‌آی‌وی) آنطور که قبلاً فکر می‌کردیم، مرحله خواب و آرام ندارد.

ویروس‌  HIV می‌تواند کپی‌های DNA ژنوم RNA خود را در کروموزوم‌های ما پنهان کند، حتی زمانی که سیستم ایمنی بدن تلاش می‌کند تا بدن را از شر این عفونت خلاص کند.

به تازگی دو مطالعه نشان داده‌اند که قطعات ریز ژنوم HIV می‌توانند در داخل سلول‌های ایمنی باقی بمانند، حتی زمانی که درمان دارویی انجام شود و تکثیر ویروس را بتواند سرکوب می‌کند. همین امر باعث می‌شود که سیستم ایمنی تحریک و خسته شود.

دانیل کافمن، ایمونوویروسولوژیست دانشگاه لوزان در سوئیس می‌گوید: «بیشتر ویروسی که در بدن (بعد از درمان) باقی می‌ماند ویروس‌های معیوبی هستند که واقعاً نمی‌تواند تکثیر شود، اما ما دریافته‌ایم که این ویروس‌های معیوب هنوز هم می‌توانند RNA ویروس و گاهی اوقات پروتئین تولید کنند.»

دارو‌های ضد رتروویروسی شبیه دکمه چرت زدن هستند و تا زمانی که فرد به مصرف دارو ادامه می‌دهد، از تکثیر HIV در داخل سلول‌های ایمنی نوع کمکی T جلوگیری می‌کند. این دارو‌ها باعث افت زیادی در تعداد ذرات HIV می‌شوند به طوری که ویروس در خون غیرقابل تشخیص می‌شود. اما این دو مطالعه نشان می‌دهند که این دارو‌ها تک تک تکه‌های RNA ویروسی موجود در سلول‌های ایمنی را پاک نمی‌کنند.

در مقاله اول، محققان نمونه خون ۱۸ مرد تحت درمان HIV را گرفتند. آن‌ها با استفاده از پروب‌های RNA فلورسنت، قطعات ژن HIV را در میلیون‌ها سلول T کمکی جستجو کردند.

از ۱۸ نفری که برای HIV تحت درمان قرار گرفتند، ۱۴ نفر دارای مخازن RNA ویروسی بودند و هفت نفر پروتئین‌های ویروسی از جمله p۲۴ تولید کردند. پروتئینی که جزء پوسته HIV است و در آزمایشات تشخیصی استفاده می‌شود.

در عکس بالا مواد ژنتیکی HIV به صورت لکه‌های سبز و بنفش در داخل سلول T کمکی دیده می‌شود.

در حدود ۲۸ سلول از هر میلیون سلول ایمنی حاوی مواد ژنتیکی اچ‌آی‌وی بود، اما این برای تحریک پاسخ ایمنی کافی بود. هر چه مخزن بقایای ژن HIV بزرگتر باشد، بدن با ایجاد یک پاسخ ایمنی اختصاصی HIV با شدت بیشتری پاسخ می‌دهد.

البته ما نمی‌دانیم که آیا چنین فعالیت ایمنی مداومی برای فرد مبتلا به HIV مفید است یا مضر. این شبح ویروسی می‌تواند به عنوان یادآورکننده برای سیستم ایمنی بدن باشد تا هوشیار بماند، یا می‌تواند ارتش سلول‌های T را به وحشت انداخته و خسته کند.

RNA ویروس می‌تواند باعث التهاب شود، که مشخص است حتی زمانی که افراد از درمان ضد رتروویروسی استفاده می‌کنند، ادامه می‌یابد.

مطالعه دوم تأیید کرد که برخی از افرادی که برای HIV درمان می‌شوند دارای RNA ویروسی ناخواسته در سلول‌های T کمکی هستند که باعث ایجاد اختلال در رشد سلول‌های ایمنی نوع CD۸+ T می‌شود که به مبارزه با عفونت HIV کمک می‌کنند.