بی‌شک داروهای ضد ریفلاکس اسید، درمان و تسکین‌بخش بسیاری از بیماران هستند و نباید خودسرانه نسبت به قطع آنها اقدام کرد. اما ارتباطهای مشکوکی بین مصرف آنها و افزایش بروز سکته و حمله قلبی قبلا پیدا شده بود و اکنون این داروها با افزایش احتمال ابتلا به زوال عقل مرتبط با سن هم مرتبط شده‌اند.

این داروها از دسته مهارکننده‌های پمپ پروتون (PPIs) هستند، که همانطور که از نام آن پیداست روی پمپ‌های پروتون که اسید آزاد شده در معده را تولید می‌کنند، تاثیر می‌کنند و مکانیشم اثرشان به این ترتیب است. با این کار آنها مانع جریان بیش از حد اسید به مری و ایجاد سوزش سر دل و سایر مشکلات جدی دستگاه گوارش می شود که حتی می تواند منجر به سرطان شود.

داروهای ضد ریقلاکس یکی از رایج ترین داروهای مورد استفاده در سراسر جهان هستند که سالانه ۱۵ میلیون آمریکایی آنها را مصرف می‌کنند. آنها هر دو با نسخه و به صورت بدون نسخه در دسترس هستند.

در ایالات متحده، امپرازول – Esomeprazole – لانزوپرازول – دکسلانسوپرازول – پانتوپرازول – رابپرازول جزو داروهای پرمصرف این گروه هستند.

مهارکننده های پمپ پروتون گرچه ابزار مفیدی برای کمک به کنترل ریفلاکس اسید هستند، با این حال طبق مطالعات قبلی خطر سکته مغزی، شکستگی استخوان و بیماری مزمن کلیوی را افزایش می‌دادند.

دانشکده بهداشت عمومی مینه سوتا در مینیاپولیس بررسی کرد که آیا آنها با خطر بالاتر زوال عقل مرتبط هستند یا خیر. در حالی که ارتباطی با مصرف کوتاه مدت آنها پیدا نشد. اما خطر ابتلا به زوال عقل مرتبط با استفاده طولانی مدت از این داروها پیدا شد.

محققان آکادمی مغز و اعصاب آمریکا ۵۷۱۲ نفر را در مطالعه خطر آترواسکلروز در جوامع (ARIC) در سنین ۴۵ تا ۶۴ سال مورد بررسی قرار دادند که در زمان اولین ارزیابی سلامت خود (۱۹۸۷-۱۹۸۹) زوال عقل نداشتند.

نزدیک به ۱۵۰۰ شرکت کننده، یعنی بیش از یک چهارم، در طول زمان مطالعه PPI مصرف کردند. پس از مثایسه آماری ارقام مربوط به سن، جنس، نژاد و بیماری‌های همراه مانند فشار خون بالا، محققان دریافتند افرادی که داروهای ضد ریفلاکس PPI به مدت ۴.۴ سال مصرف می‌کنند، ۳۳ درصد بیشتر از افرادی که هرگز این داروها را مصرف نکرده‌اند، در معرض خطر ابتلا به زوال عقل هستند.

با این حال، هیچ خطری در افرادی که از PPI به صورت متناوب استفاده می‌کردند یا آنها را برای دوره ای کوتاه‌تر از چهار سال و چهار ماه مصرف می کردند، وجود نداشت.

البته، این مطالعه علت را بررسی نمی‌کند، اما مطرخ می‌کند که در استفاده طولانی از این داروها باید احتیاط کرد.

در ضمن راه‌های مختلفی برای درمان رفلاکس اسید وجود دارد، مانند مصرف آنتی‌اسیدها (داروهای دسته متفاوت)، حفظ وزن مناسب، و اجتناب از دیرهنگام غذا خوردن و برخی غذاهای حاص.

توجه: در صورتی که این داروها را استفاده می‌کنید قبل از ایجاد هر گونه تغییری با پزشک خود مشورت کنید تا بهترین درمان را برای شما پیدا کند، زیرا قطع ناگهانی این داروها ممکن است منجر به علائم بدتر شود.

البته خود محققان اذعان دارند که این مطالعه دارای محدودیت‌هایی مانند دقت در گزارش‌دهی شخصی است و همچنین ممکن است دلایل مخدوش کننده مانند زوال عقل به دلیل کاهش سطح B12 هم تاثیرگذار باشند.

بنابراین تحقیقات بیشتری برای تأیید یافته‌های ما و بررسی دلایل ارتباط احتمالی بین استفاده طولانی‌مدت از مهارکننده‌های پمپ پروتون و خطر بالاتر زوال عقل مورد نیاز است.

این تحقیق در مجله Neurology منتشر شده.