علت‌های تعریق شبانه کدامند و چطور باید آن را تشخیص داد و درمان کرد؟

هنگام فغالیت بدنی عرق کردن کاملا طبیعی است یا هنگامی که هوا گرم است طبیعی است که عرق کنید و پوشش کمتری بپوشید.

تعریق بخشی طبیعی از سیستم خنک‌کننده بدن است که به رها شدن گرما و حفظ دمای مطلوب بدن کمک می‌کند. اما بیدار شدن منظم در طول شب،  در حالی که خیس شدن از عرق هستید، نیاز به بررسی دارد.

بسیاری از شرایط و عوامل می‌توانند با تغییر نقطه تنظیم دمای بدن، تعریق شبانه را تحریک کنند.

هیپوتالاموس، واقع در مغز، بخشی از سیستم غدد درون ریز و مرکز کنترل دما بدن است. این ساختار، اطلاعات را از سلول‌های عصبی (گیرنده‌های حرارتی) واقع در مرکز (در اندام‌ها) و محیطی در پوست دریافت می‌کند.

گیرنده‌های حرارتی تغییرات دمای بدن را تشخیص می‌دهند و سیگنال‌هایی را به هیپوتالاموس ارسال می‌کنند. این سیگنال‌ها یا تعریق را برای خنک کردن بدن یا لرزیدن برای گرم کردن بدن فعال می‌کنند.

هر کسی، صرف نظر از سن یا جنسیت، می‌تواند تعریق شبانه را تجربه کند. اما زنان بیشتر از مردان عرق شبانه را تجربه می‌کنند، عمدتاً به این دلیل که این زنان هستند که یائسگی و تغییر شدید سطح هورمون‌ها را تجربه می‌کنند.

تقریباً ۸۰ درصد از زنان بعد از یائسگی (زمانی که قاعدگی‌ها به مدت ۱۲ ماه متوقف شده است) و در حین یائسگی (زمان منتهی به آن) گرگرفتگی یا تعریق شبانه را تجربه می‌کنند. گرگرفتگی معمولا در طول روز رخ می‌دهد، دوره‌های گرگرفتگی گذرا است و ممکن است شامل تعریق باشد.

تصور می‌شود که در زنان یائسه تعریق شبانه که به خاطر تغییر سطح استروژن باشد. کاهش استروژن بر سطح نوراپی نفرین و سروتونین تأثیر می‌گذارد، که دو انتقال دهنده عصبی هستند که بر تنظیم دما در هیپوتالاموس تأثیر می‌گذارد.

هورمون‌ها همچنین بر تعریق شبانه در مردان، به ویژه آن‌هایی که سطح تستوسترون پایین یا هیپوگنادیسم دارند، تأثیر می‌گذارد. حدود ۳۸ درصد از مردان ۴۵ ساله یا بالاتر سطح تستوسترون پایینی دارند اما در هر سنی ممکن است این مسئله رخ بدهد.

هنگام مبارزه با عفونت، دمای بدن ما اغلب افزایش می‌یابد.  تعریق برای خنک شدن و کاهش دمای بدن است.

عفونت‌های جزئی مانند سرماخوردگی هم می‌توانند باعث تعریق شبانه شود. تعریق شبانه اما می‌تواند نشانه عفونت‌های جدی مانند ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV) و بیماری‌هایی مانند لنفوم هوچکین و غیرهوچکین هستند. با این حال، تعریق شبانه به ندرت تنها علامت آنهاست.

دارو‌هایی مانند مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs)، کورتیکواستروئید‌ها، هورمون تیروئید جایگزین و متادون هم می‌توانند باعث تعریق شبانه شوند. این دارو‌ها بر بخش‌هایی از مغز و انتقال‌دهنده‌های عصبی که تعریق را کنترل و تحریک می‌کنند، تأثیر می‌گذارند.

مصرف منظم الکل (به ویژه وابستگی به الکل) و استفاده  از مواد مخدر نیز می‌تواند خطر تعریق شبانه را افزایش دهد.

تعریق شبانه معمولاً توسط افراد مضطرب گزارش می‌شود.  استرس روانی سیستم مبارزه بدن را فعال می‌کند و انتقال دهنده‌های عصبی را آزاد می‌کند که ضربان قلب، تنفس و فشار خون را افزایش می‌دهد. این باعث می‌شود بدن گرم شود و در این مرحله شروع به تعریق می‌کند تا بدن دوباره خنک شود. تعریق شبانه همچنین ممکن است اضطراب را افزایش دهد و باعث تعریق بیشتر شود که به نوبه خود منجر به خواب کمتر و اضطراب بیشتر می‌شود.

اگر اضطراب باعث تعریق شبانه شما شده و این باعث ناراحتی می‌شود، بهتر است از جای خود بلند شوید، حرکت کنید و ترجیحاً در اتاقی تاریک یا کم نور بنشینید.

تعریق شبانه  با اختلالات خواب مانند آپنه انسدادی خواب، که در آن راه هوایی به طور مکرر در طول خواب مسدود می‌شود و خروپف بلند وجود دارد، مرتبط است.

حدود یک سوم افراد مبتلا به آپنه انسدادی خواب به طور مرتب عرق شبانه را تجربه می‌کنند. علت بروز تعریق شبانه در آپنه انسدادی خواب دقیقا مشخص نیست اما تحقیقات نشان می‌دهد که می‌تواند به حاطر سطوح پایین اکسیژن خون (هیپوکسمی) و یا فشار خون بالا باشد.

افراد می‌توانند بعد از تمرین‌های ورزشی شدید، عرق شبانه را تجربه کنند. ورزش شدید می‌تواند تیروئید را تحریک کند، میزان متابولیسم پایه و دمای بدن را تا ۱۴ ساعت پس از ورزش افزایش دهد. بنابراین تعریق شبانه ممکن است حتی پس از یک تمرین صبحگاهی شدید نیز رخ دهد.

تعریق شبانه می‌تواند نشان دهنده تمرین بیش از حد و یا کمبود سوخت باشد. اگر کالری کافی برای یک جلسه ورزش سنگین مصرف نشود، قند خون کاهش می‌یابد و ممکن است هیپوگلیسمی یا کاهش قند خون رخ دهد که این هم تعریق بانه می‌دهد.

بیماری‌ها و دارو‌های متعددی وجود دارند که می‌توانند باعث تعریق شبانه و اختلال در خواب شوند.

اگر تعریق شبانه به صورت مرتب رخ می‌دهد آزاردهنده است، با خواب تداخل می‌کند یا با علائمی مانند خستگی یا کاهش وزن همراه است ( و به تغییر سبک زندگی یا رژیم غذایی ربطی ندارد) با پزشک مشورت کنید تا علت را تعیین کند. آن‌ها ممکن است دارو‌های جایگزینی را برای دارو‌هایی که مصرف می‌کنید پیشنهاد کنند یا آزمایش‌ها یا تحقیقاتی را توصیه کنند.

در ضمن، می‌توانید‌ کارهای ساده زیر را بکنید:

۱. در اتاق خنک بخوابید و از سیستم تهویه خوب استفاده کنید.

۲. برای رختخواب زیاد لباس نپوشید. لباس خواب پنبه‌ای یا کتان بپوشید

۳. ملافه سبک انتخاب کنید. از الیاف مصنوعی و بستر فلانل پرهیز کنید

۴. تشک یا بالش خنک‌کننده را تهیه کنید.

۵. از غذا‌های تند، کافئین یا الکل قبل از خواب اجتناب کنید.